-
Miękczący wpływ dawnych samogłosek
16.01.202116.01.2021W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.
-
Na razie30.09.201430.09.2014Skąd się wzięła potoczna formuła pożegnalna Na razie? Czy jest to skrót od jakiejś dłuższej formy, która była kiedyś w użyciu?
-
Narracja po dialogach23.05.201823.05.2018Kilka lat temu w Poradni padło pytanie o partię dialogową typu:
– Chodź! – usłyszał cichy szept.
Wątpliwość dotyczyła litery po drugim myślniku – mała czy wielka.
Dr Wolański odpowiedział nie wprost.
Teraz w Internecie, na przykład na forach z amatorskimi opowiadaniami, osoby korzystające z Poradni domagają się, aby w podobnych sytuacjach zamieniać małą literę na wielką.
Przykładowy efekt:
– Tutaj jestem. – Usłyszał za plecami.
Zgodzą się Państwo, że taki zapis jest nie do przyjęcia?
-
Niniejszym informuję…12.02.200112.02.2001Geneza słowa niniejszym
-
ofiarować – ofiarowywać14.05.201414.05.2014W języku kościelnym częste są formy ofiaruję/ofiarujemy w odniesieniu do teraźniejszości ('robię/robimy to teraz'). Niekiedy spotyka się też formy ofiarowuję/ofiarowujemy (również 'teraz'). Jaka jest różnica gramatyczna między nimi (chodzi o aspekt czasu)? Mogłoby się wydawać, że ofiaruję dotyczy przyszłości, a ofiarowuję teraźniejszości.
-
oglądnąć11.12.200211.12.2002Dawniej od słowa oglądać wywodziło się oberzyj, obejrzalem itp., a teraz w Internecie jest pełno: oglądnij, oglądnijcie. Czy teraz taka forma jest poprawna?
Pozdrawiam serdecznie.
-
pani dyrektor, ale pani księgowa
21.01.200921.01.2009Proszę o skorygowanie form:
- pan dyrektor finansowy, pani dyrektor finansowy
- pan kontroler finansowy, pani kontroler finansowy
- pan księgowy, ale pani księgowa
- pan asystent i pani asystentka (???)
Czy jest jakaś prawidłowość?
M. Lemańska
-
poszłem?25.10.200725.10.2007Witam!
Doszła mnie informacja, że obok formy wyszedłem poprawna jest również od niedawna forma wyszłem, poszłem itp. Czy to możliwe? Jeśli tak, to na jakiej podstawie? Gdzie można sprawdzać takie „nowinki”?
Pozdrawiam Urszula T. -
przecinek a imiesłów przysłówkowy28.01.200828.01.2008Szanowni Eksperci,
czy w przykładowym zdaniu: „Wybierając ananasy należy pamiętać o…” powinien być przecinek pomiędzy ananasy a należy? Chodzi mi o to, że czasem część zdania z imiesłowem jest tak krótka, że przecinek wydaje się być niepotrzebny.
Dziękuję i pozdrawiam serdecznie,
Joanna -
Przecinki zamiast średników2.07.20182.07.2018Szanowny Panie Doktorze,
czy średnik został prawidłowo użyty w zdaniu: Przekształcenie płaszczyzny rzutowej w płaszczyznę rzutową nazwiemy rzutowym, jeśli jest bijekcją; prosta przechodzi na prostą; na tej prostej zachowywany jest dwustosunek? Jest to definicja przekształcenia rzutowego. Na tę definicję składają się trzy punkty: bycie bijekcją, zachowywanie prostej, zachowywanie dwustosunku. Gdyby zapisać je w formie listy wyliczeniowej, średnik tym bardziej wydawałby się na miejscu. Czy jednak nie przeszkadza mu, strukturalnie wyższy, przecinek przed jeśli?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
PS. Dziękuję za obszerną odpowiedź dot. przecinków. Teraz lepiej mi się to ułożyło.